معرفی سازهای سنتی کرمانشاه

سرزمین پهناور ایران از دیر باز مهد فرهنگ و هنر بوده است و در قلمرو موسیقی معنوی ایران، كرمانشاه در وادی تنبور و مقام های آن و همچنین در ساخت سازهای دیگر و نواختن آن جزو مهمترین مناطق ایران است . کرمانشاه سرزمین نواها و آواهاست، موسیقی کرمانشاهی که امروز در جهان معرف فرهنگ و هویت آن است ریشه در تاریخ و فرهنگ این خطه دارد که از گذشته های بسیار دور از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و به عنوان جزیی از فرهنگ بومی با روح و جان مردم آمیخته است.

در استان تاریخی کرمانشاهان سازهای مختلفی نیز وجود دارد که از جمله آنها می توان به دهل، دایره ، سرنا ، تنبک ، نی لبک و دوزله اشاره کرد.

1ـ دوزله (زل ): در کردی به معنی نی است و دوزله یعنی دو عدد نی که به هم چسبانده شده اند. 
با دمیدن ممتد توسط دهان در فیقه، صدای دلنشین و گیرایی ایجاد می شود. از نظر موسیقائی این ساز دارای یک اکتاو کامل است و می تواند هفت نت اصلی را بنوازد. این ساز مخصوص مراسم شادمانی و عروسی هاست. این ساز محلی که متاسفانه در حال فراموشی است قدرت صدا و توانائی های شگفت و صدایی دلنشین دارد. 


2ـ دایره: به شکل حلقه دایره مانندی است که از چوب نرم ساخته شده، سپس پوست نازک گوسفند یا بز به آن می کشند و به دور تا دور آن زنگول هایی منظم می‌آویزند، زدن دایره در مراسم شادی رایج است.

3ـ سرنا: سازی است که جنبه بزمی دارد و در مراسم عروسی و عزا به کار می رود.

4 ـ شمشال: نوعی ساز بادی است از فلز که شبیه نی است و مانند نی نواخته می شود، این ساز در واقع همان نی چوپان است که سه جنبه حماسی، عرفانی و طبی دارد.

5 ـ تنبور: تنبور سازی است که بیشتر در منطقه گوران و صحنه رواج دارد این ساز از نوع سازهای زهی است با دسته بلند شبیه سه تار با این تفاوت که دسته تنبور طبیعی تر از دسته سه تار است.
 
انواع سازهای کردی در مراسم عزا و عروسی به کار می روند و در میان این سازهای سنتی ˈ تنبور ˈ که هزاره های عمر خود را پشت سر گذاشته است در میان علویان این دیار و مردان حق جایگاه ویژه و جنبه تقدس دارد و با شور و حال خاصی نواخته می شود. با چارق مرجع صنایع دستی و دست سازه های خلاقانه همراه باشید.